Hasan Kale, dünyaca ünlü bir ressam... Onu diğer ressamlardan
ayıran özelliği ise resimlerini yapmak için seçtiği tuvaller. Çok küçük
boyuttaki objelere resim çizen 58 yaşındaki Kale, dünyada mikro resim alanında
fırçaya aldığı 350’yi geçkin eseriyle tek olma niteliğini taşıyor. Aynı zamanda
Türkiye’de mikro resim çizen ilk sanatçı olan Hasan Kale’nin eserlerini
oluştururken mikroskop veya büyüteç kullanmaması dikkat çekiyor.
(ÖZEL HABER)
Tarih
boyunca birçok nesne üzerine üretilen resimler, ressamlar tarafından genellikle
bir tuval üzerine çiziliyor. Dünyanın en küçük objelerine çizilen, büyük bir
sabır, uğraş ve artı bir yetenek isteyen mikro resim sanatında ise sanatçıların
tuvalleri iğne deliği, pirinç tanesi, incir çekirdeği, soğan zarı, kuş tüyü,
kibrit çöpü, kesme şeker ve kahve tozu gibi objeler oluyor. Türkiye’de Hasan
Kale öncülüğünde gerçekleşen mikro resim zemini küçüldükçe değeri artan bir
sanat türü olarak karşımıza çıkıyor. Ressam Kale’nin fırçası genellikle tarihi
mekânları, Osmanlı padişahlarını, İstanbul’u, Türk bayrağını ve manzara
resimlerini konu ediniyor.
5 Yaşında Çizmeye Başlıyor
58
yaşındaki Hasan Kale’nin resme, fırçaya ve renge olan aşkı 5 yaşında ortaya
çıkıyor. Kale, 1980’li yıllarda kibrit
kutusuna çizdiği 20 figürle kendisini minyatür sanatının içinde buluyor. Kariyerine
İstanbul’da minyatür çizerek başlayan Bursalı sanatçı, zamanla kendisine farklı
bir yol çizerek mücevher tasarımına yöneliyor. Bu deneyimlerinin resim
çalışmalarında altyapı olduğunu belirten Hasan Kale, minyatür alanındaki
pratiklerini resimleriyle birleştirerek çağdaş bir gözle yorumluyor ve mikro
resim sanatına adım atıyor. Minyatür sanatını tekrar etmek istemeyen ve 20
yıllık mikro resim geçmişi olan Kale’nin çıkış noktası ise ayrıntılarda gizli
olduğuna inandığı güzellikler oluyor.
“Hocalarımı Eskilerden Seçtim”
Yol
arkadaşları elleri ve gözleri olan Minyatür Ustası Kale, hocalarını çok eski
dönemlerden seçtiğini söylüyor. Kale, akademik bir eğitim almadığını ifade
ediyor ve Mehmet Siyahkalem'den fırçanın kıvraklığını, Levni'den renk ve
ahengi, Nakkaş Osman'dan da sultan portrelerinin inceliğini taklit ederek öğrendiğini
anlatıyor. “6 ay eve kapandım. Günlerce uyumadan inceledim ve kendi çizgimi
oluşturdum. İlk çizimim kuru fasulye üzerine oldu. En çok İstanbul’u resmetmeyi
seviyorum.” diyen Kale, şöyle konuşuyor: “Ne kadar ince çizgiler çizebilirim
diye kendime sordum ve buralara geldim. İnsanların gün içinde görmediği veya
bazen çöp diye nitelendirdikleri minik objeleri ben sanata dönüştürüyorum. Bunlarla
birlikte dünyada yepyeni bir konuşma dili oluşturdum. Dünyanın değişik yerlerinde
onların dillerini bilmesem de çokça dost edindim.”
350’yi Geçkin Eserle Dünyada Tek
350’yi
geçkin mikro esere sahip olan Hasan Kale bu anlamda dünyadaki tek sanatçı
olduğunu vurguluyor. Son yıllarda yeni bir eğilim kazanan mikro resimlerin
kendisini çok önemli bir yere koyduğunu aktaran Kale, resimlerin küçücük
objelerde değer kazandığını ve insanlarda şaşkınlık yarattığını belirterek
şunları söylüyor: “Bu sanatı benim kadar geniş çapta yapan ve meslek edinmiş
birisi yok. Bunu aynı zamanda mücevherde de uygulayıp tüm dünyaya sunuyorum. Yaptığım
iş minyatür değil mikro resim. Bir obje üzerindeki çalışmam 3 gün ile 30 gün
arasında sürüyor. Nefes almadan geçen bu süre aşırı derecede sabır, aşk,
disiplin ve konsantrasyon istiyor.”
İncir Çekirdeğini Dolduran Adam…
“İncir
çekirdeğini dolduran adam” olarak adlandırılan Hasan Kale, Anadolu’da yaşamış
kültürlerin izlerini ilginç bir yorumla ortaya koyduğuna dikkat çekiyor ve
ekliyor: “Mesleğimin zorluklarını anlatması zor. Ancak gözlerinizin yorgunluğu
ve ağrıların olması anlaşılabilir şeyler. Sergiye gelirsek sayısını
hatırlamadığım kadar sergim oldu. Bunlardan New York’u, Tokyo’yu ve Zürih’i
söyleyebilirim. Eserlerim koleksiyoncular tarafından takip ediliyor. Yurt
dışında 50 bin dolar civarında satılan bir ürün ülkemizde 10 bin liradan
satılıyor. Bu da ülkemizde sanata verilen değeri ortaya koyuyor.”
“Farkındalık Yarattığıma İnanıyorum”
İmza
attığı bilinen en küçük sultan portresi Topkapı Sarayı’nda sergilenen ve mikro
eserlerini su bazlı boya ile çizdiğini dile getiren Hasan Kale, “Herkesin zannettiği
gibi çok ince fırçalar kullanmıyorum. Hatta bazı fırçaların uç kalınlıkları
yarım santimetre. Genellikle kedi kılı ve öküz kulağından yapılan fırçaları
kullanıyorum. Dünyada bu işi yapan çok fazla kişi yok. Herkes mikroskop ve
büyüteç altında çalışırken ben çıplak gözle çalışıyorum. Hem sanatseverlerin
büyük beğenisini çektiği için hem de akılda kalıcı olduğu için eserlerimde zor
olanı seçiyorum. Farkındalık yarattığıma inanıyorum ve bu güzel bir duygu.”
şeklinde konuşuyor.
“Sanatı, Sanat İçin Yapmak İstemediler”
Uluslararası
üne sahip olan Hasan Kale, eserlerini nasıl muhafaza ettiğinden de bahsediyor:
“Her maddenin boyayla kurduğu ilişki ve dayanıklılık durumu farklı. Bu sebeple onların bozulma ve yağlanma ihtimallerini değerlendiriyorum.
Natürel halde veya vernikleyerek saklamayı tercih ediyorum.”
Atölyesini bir zamanlar derslik olarak kullandığını da bildiren Kale,
konuşmasına şöyle devam ediyor: “Gelenler sanatı sanat için yapmak istemediler.
Kimisi hediye için kimisi eşi, dostu için yapmak istedi. Bende onları farklı
alanlara yönlendirdim.”
Hedefi Guinness ve İlk Mikro Obje Müzesi
Hasan
Kale’nin yenilebilir malzemeleri sanata dönüştürmesi Türkiye Aşçılar ve Şefler
Federasyonu’nu harekete geçiriyor ve federasyon sanatçıdan yarışmalarda bu
konuda destek alıyor. Kale, 2014’ün sonunda Lüksemburg Dünya Aşçılar Olimpiyatları’na
Türk Milli Takımı ile birlikte katılıyor ve dünyanın 7 harikasını resmettiği
mikro resim çalışmasıyla madalya kazanıyor. Şef Hasan Kale, hem Guinness
Rekorlar Kitabı için hem de dünyadaki ilk mikro obje müzesini açmak için
çalışmalarının devam ettiğinin altını çizerek sözlerini şu cümlelerle
tamamlıyor: “2017 itibariyle dünya turum başlayacak ve ilk durağımın adı ‘New
York Art Expo’ olacak. Aynı zamanda mücevher tasarımlarım, federasyondaki
şefliğim, televizyon programlarındaki çalışmalarım ve seminerlerim devam
ediyor. Gözümün elverdiğince ve nefesimin yettiğince mücadelem sürecek.”
İşte dünyaca ünlü mikro resim sanatçısı Hasan Kale'nin eserleri: